Joanke Sierksma
De Essentie
Stress en burn-out coach
Leeuwarden
Profielpagina

We denken verschillend

We zijn allemaal verschillend en dat is maar goed ook. We zitten ook allemaal net iets ander in elkaar en we lijken ook weer heel veel op elkaar. Die verschillen en die overeenkomsten komen op diverse manieren tot uiting. Een van die manieren is ons denken. We hebben allemaal immers een voorkeursmanier in denken. Let maar eens op. Juist ons denken heeft veel invloed op ons stresslevel. Dus is het handig om iets meer over je denkvoorkeuren te weten.

Je kent ze vast wel, de mensen in je omgeving die heel zwart wit denken. Op zich is dat wel lekker duidelijk, want er is weinig ruimte voor nuance en je weet direct wat je aan ze hebt. Het is goed of fout, het gaat door of het gaat niet door. Of het voor deze mensen zelf altijd heel fijn is, is maar de vraag. Met zwart wit denken kun je jezelf namelijk ontzettend klem zetten. Juist in ons complexe leven is het fijn om wat ruimte te kunnen hebben.

Dan heb je de mensen die alles generaliseren. Wanneer je er op gaat letten ontdek je dat ze vaak de woorden: altijd, alles, overal, iedereen, nooit en niemand gebruiken. Deze mensen scheren alles over een kam en hebben al snel hun oordeel klaar. Iedereen is bot, als zij met vakantie gaan hebben ze nooit mooi weer en als zij iets nieuws kopen is het altijd gedoe. Er zit dan ook een behoorlijke negatieve laag onder die generalisaties. Gelukkig zijn er ook optimisten die deze manier van voorkeur denken hebben en bij hen krijgt het dus een heel ander karakter. Het gaat altijd goed, iedereen is aardig, er is altijd wel wat te beleven enz.. En toch, toch is het de vraag of het helpend is om in generalisaties te denken.

Er zijn ook mensen die voornamelijk negatief denken. Ze hebben zogezegd de zwarte bril op. Je zou kunnen zeggen dat ze een negatieve inslag hebben. Ze zijn er goed in om zichzelf naar beneden te halen. Als iets goed gaat, dan komt dat zeker niet door hen, maar hebben ze gewoon geluk gehad. Ze zijn er goed in om hun eigen kwaliteiten zwaar onder te waarderen. Ze zien vooral dat wat niet goed gaat en geven veel minder aandacht aan de zaken die wel goed gaan in hun leven.

Sommige mensen maken alles persoonlijk in hun denken. Dus als iemand boos kijkt, dan komt dat door hen. Is een collega niet aardig of collegiaal, dan komt dat door hen. Smaakt het eten niet lekker, dan hebben zij niet goed gekookt. Ze vinden het lastig om onderscheid te maken waar ze zelf de oorzaak van zijn of wat buiten hun invloedsfeer ligt. Deze mensen zijn vaak onzeker en daarom vergroten ze onbedoeld zaken uit, ten nadeel van henzelf.

Iedere vorm van denken heeft zijn voor- en nadelen

Je begrijpt het inmiddels wel. Al deze manieren van denken hebben zo hun positieve en negatieve kanten. Over het algemeen heeft ieder mens 1 of 2 voorkeuren. Wanneer je onder stress staat schiet je vaak in een voorkeurspatroon wat niet helpend is om je stress te lijf te gaan. Vaak schiet je dan in een patroon van denken dat juist je stress verhoogd. Dus wordt je stress nog heftiger. Juist dan is het de kunst om te kijken wat jij nu eigenlijk zelf doet om je stress in stand te houden. Is dat een bepaalde manier van denken? Schiet je bijvoorbeeld in het zwart wit denken of zet je onbewust weer de zwarte bril van het negatieve denken op? Wanneer je dit bij jezelf gaat onderzoeken kun je zelf een groot deel van je stress oplossen. Gun jezelf dan het experiment om eens te oefenen met een andere manier van denken. Zet eens een lichtere bril dan de zwarte op. Of kies ervoor om eens wat meer genuanceerd te gaan denken.

Het is het experiment meer dan waard want hoe fijn is als jij zelf de regie kunt hebben over je stress gevoelens.

Auteur

Joanke Sierksma
De Essentie
Stress en burn-out coach
Leeuwarden
Profielpagina

Photo by Samuel Branch on Unsplash